Mantık dışı olduğunu bilindiği halde tekrar tekrar zihni meşgul eden kontrol altına alınamayan düşünceler ve düşünce takıntılarının sebep olduğu sıkıntının yok olması amacıyla bazı hareketleri defalarca yapmak şeklinde seyreden bir psikiyatrik bozukluktur.
Obsesif kompulsif bozukluk yani saplantı bozukluğu olan kişiler, istemsiz şekilde oluşan zihni tekrar tekrar kurcalayan kaygı verici düşünceler nedeniyle sürekli korku halindedir. Kaygı veren bu tür düşüncelerden kurtulmak isteyen saplantı bozukluğu olan kişiler kimi zaman kapının kilitli olup olmadığını tekrar tekrar kontrol eder, kimi zaman ocağı açık bırakmış olabileceği düşüncesiyle sık sık mutfağa kontrole gider, bazen de mikrop kapmaktan korktuğu için ellerini tekrar tekrar yıkar. Bu tür rahatsızlığa sahip olan kişiler eğitim veya çalışma hayatında da büyük sıkıntı çekebilir. Örneğin hazırlanan bir proje defalarca üzerinden geçilmesine kontrol edilmesine rağmen kaygı verici düşünceler yüzünden zamanında teslim edilmeyebilir.
Birçok tipi bulunan Obsesif kompulsif bozukluklarda halk arasında ‘temizlik hastalığı’ en sık rastlanan tiptir. Rahatsızlığın oluşmasında biyolojik, genetik nedenlerin yanı sıra çevresel nedenlerin de etkili olabileceği düşünülmektedir.
Obsesif kompulsif bozukluk rahatsızlığına sahip olan kişilerdeki en yaygın belirtiler şöyle sıralanabilir;
- Kir veya mikrop bulaşmasından korkma; kapı kollarına, çöp tenekesine dokunamama (Elleri defalarca yıkama davranışı),
- Giysilerine pis bir madde bulaşmış olabileceği kaygısından dolayı bunları sık sık değiştirme,
- Hata yapmaktan korkma,
- Abartılı biçimde düzen merakı, simetri takıntısı, kusursuzluk ihtiyacı, mükemmeliyetçilik,
- Başkasına isteyerek veya yanlışlıkla zarar vermekten korkma,
- Sosyal çevrede uygunsuz şekilde davranmaktan korkma,
- Cinsel veya dinsel konuları düşünmekten korkma,
- Tekrar tekrar bir şeyleri kontrol etme isteği (Ocak, kapı, prizler, şofben),
- Rutin işleri sırasında yüksek sesli veya içinden sürekli sayı sayma,
- İşleri belirli bir sayıda yapma ihtiyacı,
- Eşyaları nesneleri sürekli bir biçimde düzenleme,
- Akıldan çıkmayan görüntülere veya düşüncelere takılıp kalma,
- Belirli kelimeleri cümleleri tekrarlama,
- Sıkıntıların, problemlerin artacağından endişe edilen durumlardan ve yerlerden kaçınma.
Yorumlar
Yorum Gönder